Świadczenia rodzinne

ŚWIADCZENIA RODZINNE

Komu przysługują?
• obywatelom polskim; 
• cudzoziemcom do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym
• przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie  zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami , o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650, z późn. zm) lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 
• posiadającym kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynki pracy”, z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium, państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów oraz obywateli państw trzecich , którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy.

Świadczenia rodzinne przysługują ww. osobom, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej. 

Po spełnieniu kryterium dochodowego prawo do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego przysługuje :
• rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
• opiekunowi faktycznemu dziecka; 
• osobie uczącej się oznacza to osobę pełnoletnią, niepozostającej na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustalonym wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony.

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom do ukończenia przez dziecko:
• 18 roku życia lub
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia albo 
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności 

W rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych niepełnosprawnym jest dziecko w wieku do ukończenia 16 roku życia legitymujące się orzeczeniem 
o niepełnosprawności określonym w przepisach o rehabilitacji zawodowej 
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. 
Zasiłek rodzinny przysługuje pełnoletniej osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, niepozostającej na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia. 

Prawo do zasiłku rodzinnego ustala się na okres zasiłkowy. Okres zasiłkowy zaczyna się dnia 1 listopada i trwa do dnia 31 października następnego roku kalendarzowego, na jaki ustala się prawo do świadczeń rodzinnych.                      

W przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania dochodu, wyjazdu członka rodziny poza granicę RP lub innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych, w tym na wysokość otrzymywanych świadczeń wnioskodawca jest obowiązany do niezwłocznego powiadomienia o tym organu właściwego wypłacającego świadczenia rodzinne.

W przypadku gdy w stosunku do osoby ubiegającej się o świadczenia rodzinne wystąpią wątpliwości dotyczące okoliczności samotnego wychowywania dziecka, albo okoliczności związanych z ustaleniem prawa do świadczenia pielęgnacyjnego organ właściwy może przeprowadzić wywiad.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:
• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że: rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
• ojciec dziecka jest nieznany
• powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
• sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
         
KRYTERIA DOCHODOWE

Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674 zł.
Gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem 
o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764 zł. 
W przypadku, gdy prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego, ustalając dochód uwzględnia się tylko dochód dziecka.

W przypadku ustalania dochodu z gospodarstwa rolnego przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 18 ustawy z dnia 
15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 333).
W przypadku, gdy rodzina lub osoba ucząca się uzyskuje dochody 
z gospodarstwa rolnego oraz dochody pozarolnicze, dochody te sumuje się.
Od dnia 1 stycznia 2016 r. obowiązuje nowe brzmienie art. 5 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który wprowadza nowy sposób ustalania wysokości przysługujących zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami w przypadku przekroczenia kryterium dochodowego uprawniającego do zasiłku rodzinnego (tzw. mechanizm złotówka za złotówkę).

RODZAJE I WYSOKOŚĆ ŚWIADCZEŃ

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
• 95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
• 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
• 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia. 
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.

PRZYDATNE LINKI:
USTAWA z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
USTAWA z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym